Ziekte van Köhler

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Ziekte van Köhler
Ziekte van Köhler bij een 8 jaar oud meisje. Bij het pijltje is te zien dat het bot bijna verdwenen is. (Vergelijk de andere, gezonde voet.)
Synoniemen
Latijn	os naviculare pedis retardatum
Classificatie
Specialisatie	orthopedie, kindergeneeskunde
Lichaamsdeel	voet
Gerelateerde aandoeningen	avasculaire necrose
Coderingen
ICD-10	M92.6
DiseasesDB	7204
eMedicine	orthoped/410
Portaal    Geneeskunde

De ziekte van Köhler is een zeldzame aandoening aan het os naviculare, een van de voetwortelbeentjes. Het is een doorgaans eenzijdige avasculaire botnecrose, een groeistoornis waardoor het bot afsterft. De ziekte komt vrijwel alleen voor bij kinderen jonger dan negen jaar; vijfmaal zoveel bij jongens als bij meisjes.

De ziekte is in 1908 voor het eerst wetenschappelijk beschreven door de Duitse radioloog Alban Köhler (1874–1947).

Oorzaak

De aandoening wordt veroorzaakt doordat de bloedtoevoer van het os naviculare onderbroken wordt. Het bot sterft daardoor lokaal af. De onderliggende oorzaak kan uiteenlopend zijn maar blijft meestal onbekend.

Het aangedane botje, het os naviculare, is groen aangegeven.

Symptomen en diagnostiek

Het is belangrijk dat deze aandoening vroeg herkend en behandeld wordt; dat kan klachten op latere leeftijd voorkomen. De voornaamste klacht is pijn ter plaatse van het kopje van het os naviculare, waardoor de lijder asymmetrisch gaat lopen om de aangedane voet te ontlasten. Doorgaans wordt de diagnose gesteld door palpatie van het os naviculare. Een eventuele zwelling ter plaatse is vaak zeer beperkt.

In de vroege fase zijn de röntgenfoto's nog normaal. Afwijkingen (botsclerose) zijn röntgenologisch pas zichtbaar tijdens de fase waarin het bot zich alweer aan het herstellen is, de 'reparatiefase'.

Behandeling

De behandeling bestaat uit ontlasten door tapebandage of goed ondersteunende en corrigerende steunzolen. Lichte oefening wordt geadviseerd, al dan niet onder begeleiding van een fysiotherapeut. Als er geen verbetering optreedt, zal de voet vier tot zes weken in het gips moeten, om het bot de kans te geven zich te herstellen.

Prognose

De patiënt zal na enkele maanden weer pijnvrij kunnen lopen, en de prognose op de lange termijn is goed. Er zal met behulp van röntgendiagnostiek gekeken moeten worden of het bot werkelijk aan het genezen is. Pas na negen tot twaalf maanden is geheel herstel te verwachten. Waarschijnlijk zal een podotherapeutische zool blijvend moeten worden toegepast, omdat de klachten anders weer terug kunnen komen.

Trivia

• In zeer zeldzame gevallen komt de aandoening voor bij volwassenen. Dan wordt hij Müller-Weiss-syndroom genoemd.
• Mogelijk leed Toetanchamon aan de ziekte van Köhler.

Zie ook

• Ziekte van Freiberg, ook wel ziekte van Köhler 2 genoemd, omdat Köhler ook bij de ontdekking van deze ziekte een rol heeft gespeeld.