Ximelagatran

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Ximelagatran
Chemische structuur
Farmaceutische gegevens
Beschikbaarheid (F)	20%
Metabolisatie	naar melagatran
Halveringstijd (t1/2)	3 – 5 uur
Uitscheiding	Urine (80%)
Gebruik
Merknamen	Exanta
Databanken
CAS-nummer	192939-46-1
PubChem	9574101
DrugBank	DB04898
Chemische gegevens
Molecuulformule	${\displaystyle {\ce {C24H35N5O5}}}$
IUPAC-naam	IUPACnaam
Portaal    Geneeskunde

Ximelagatran (Exanta^® of Exarta^®, H 376/95) was het eerste orale antistollingsmiddel dat uitgebreid onderzocht werd als een alternatief voor de vitamine K- antagonisten. In 2006 kondigde de fabrikant AstraZeneca aan dat ze na meldingen van hepatotoxiciteit (leverschade) het middel zou terugtrekken. De firma stopte de distributie in landen waar het geneesmiddel al was goedgekeurd. Duitsland, Portugal, Zweden, Finland, Noorwegen, IJsland, Oostenrijk, Denemarken, en Frankrijk

Aangrijpingspunt

Ximelagatran is een directe trombine-remmer. Het is het eerste lid van deze klasse dat oraal kon worden ingenomen. Het werd 2x daags oraal toegediend en snel geabsorbeerd door de dunne darm. Ximelagatran is een prodrug die wordt omgezet in het actieve middel melagatran. Deze omzetting vindt plaats in de lever en vele andere weefsels, en bestaat uit de hydrolyse van de ester en de reductie van het hydroxylimine.

Naderhand zijn andere orale antistollingsmiddelen ontwikkeld zoals Dabigatran, Rivaroxaban, Apixaban en Edoxaban.

Indicatie

Van het middel werd veel verwacht bij diepe veneuze trombose, het voorkomen van secundaire veneuze trombose en complicaties van boezemfibrilleren, zoals een beroerte. De werkzaamheid van ximelagatran voor deze indicaties was goed gedocumenteerd.

Een voordeel was dat het oraal kan worden genomen zonder enige controle van de antistollings eigenschappen. Dit zou het onderscheiden van vitamine K -antagonisten en heparine. Een nadeel was het ontbreken van een tegengif bij acute bloeding, terwijl vitamine K-antagonisten kunnen worden geantagoneerd door vitamine K en heparine door protamine.

Bijwerkingen

Ximelagatran werd over het algemeen goed verdragen bij de proefpersonen, maar een aantal (5-6%) ontwikkelden verhoogde leverenzymen-niveaus, die de FDA deed besluiten om een eerste aanvraag voor goedkeuring in 2004 af te wijzen. De verdere ontwikkeling werd definitief stopgezet in februari 2006, nadat bleek dat ernstige leverschade zich zou kunnen ontwikkelen.