Een vacutainer is een buisje dat gebruikt wordt bij het afnemen van bloed.
Vacutainers bevatten een vacuüm, waardoor ze het bloed zelf uit de ader opzuigen. Een vacutainer wordt verbonden met een venoject, dit is de eigenlijke naald met houder voor het buisje. Het gebruik van vacutainers is een alom gebruikt alternatief voor het bloed trekken met spuit en naald.
Er bestaan buisjes met doppen in uiteenlopende kleuren. Deze kleur heeft een betekenis. Deze geeft namelijk het anticoagulans aan dat in de buisjes verwerkt zit.
Een buisje met een paarse dop is bijvoorbeeld bedekt met ethyleendiaminetetra-acetaat (EDTA). EDTA heeft een anticoagulaire functie doordat het cheleert met Ca-ionen die essentieel zijn voor de stolling. Doordat EDTA een complex vormt met calcium, is het niet meer beschikbaar voor de stolling. EDTA veroorzaakt na enkele uren het opzwellen van de bloedcellen en plaatjes. Een bloedmonster met een paarse dop moet dus zo snel mogelijk onderzocht worden.
De vacutainer is in 1949 uitgevonden door de Amerikaan Joe Kleiner en het bedrijf Becton Dickinson (BD). Vacutainer is een merknaam van BD.
