De filmtitel komt van het album Strange Days van The Doors. De door Mace (Angela Bassett) in deze film gesproken tekst "Right here, right now" werd door Norman Cook (beter bekend als Fatboy Slim) gebruikt in zijn lied Right here right now van het album You've Come a Long Way, Baby.

Verhaal

De film speelt in het Los Angeles van eind 1999, destijds in de nabije toekomst. In de laatste dagen van het oude millennium is de stad er niet veiliger op geworden, ook vanwege de voorspelling dat het nieuwe millennium het einde van de wereld zal inluiden. De politie en het leger zijn massaal op de been om de vele relschoppers en feestgangers in het gareel te houden.

De FBI heeft een aantal jaren geleden een technologie ontwikkeld waarmee menselijke herinneringen en emoties rechtstreeks van de hersenschors kunnen worden opgenomen op een datadisk (in werkelijkheid een minidisc). De menselijke ervaringen worden opgevangen door een op het hoofd geplaatst apparaat; een zogenaamde SQUID, wat een acroniem is voor Superconducting Quantum Interference Device. De SQUID was bedoeld als opvolger van de op het lichaam gedragen afluisterapparatuur, maar belandde al snel op de zwarte markt.

Heden is de handel in andermans ervaringen een illegale, maar wel lucratieve, bezigheid voor Lenny Nero, een voormalig politierechercheur. Hij verkoopt disks met allerlei ervaringen, of het nu overvallen, of vrijpartijen zijn. Hij leidt verder een weemoedig bestaan omdat zijn vriendin, de zangeres Faith, bij hem weg is gegaan. Hij hoopt haar nog steeds terug te winnen en in de tussentijd draait hij zijn grote collectie datadisks met herinneringen aan haar af.

Op een dag ontvangt hij een zogenaamde "blackjack"; een snuff-disk met daarop de herinneringen van een moordenaar die een prostituee vermoordt. Samen met zijn vriendin Mace en Max, een voormalige collega bij de politie, gaat hij op onderzoek uit.

Rolverdeling

Acteur	Personage	Opmerkingen
Fiennes, Ralph Ralph Fiennes	Lenny Nero	hoofdrol
Bassett, Angela Angela Bassett	Mace (Lornette Mason)	hoofdrol
Sizemore, Tom Tom Sizemore	Max Peltier	hoofdrol
Lewis, Juliette Juliette Lewis	Faith Justin
Wincott, Michael Michael Wincott	Philo Gant
D'Onofrio, Vincent Vincent D'Onofrio	Burton Steckler
Fichtner, William William Fichtner	Dwayne Engelman
Sommer, Josef Josef Sommer	Palmer Strickland
Bako, Brigitte Brigitte Bako	Iris
Plummer, Glenn Glenn Plummer	Jeriko One
Katt, Nicky Nicky Katt	Joey Corto

Citaten

De onderstaande citaten geven een goed beeld van de twee hoofdpersonen in deze film. Lenny is de sjacheraar die andermans ervaringen aan de man brengt en Mace is zijn enige echte vriend, hoewel hij dat niet altijd beseft.

Lenny: I can get you what you want. I can get you anything. You just have to talk to me. You have to trust me, you can trust me. I'm your priest, I'm ... I'm your shrink. I'm your main connection to the ... to the switchboard of the soul. I'm the Magic Man, the Santa Clause of the subconscious. You say it, you thínk it: you can have it.
Mace: This is your lífe. Right here, right now. It's realtime, you hear me? Realtime, time to get real, not playback. You understand me? She doesn't love you no more. Maybe she did once, I don't know, but she doesn't now. These are used emotions, it's time to trade them in. Memories were meant to fade, honey. They're designed that way for a reason.

Achtergrond

De film speelt zich af in de nabije toekomst. Behalve de tijd en de geheugenopname-apparatuur bevat de film geen typische sciencefictionbeelden, maar door de donkere sfeer en de dystopische elementen valt Strange Days toch duidelijk in het sciencefictiongenre, meer bijzonder in het cyberpunk-subgenre. De film wordt echter ook vaak in het neo noir-genre ingedeeld.

Bij het naderen van het jaar 2000 was er een stijgende eindtijd-verwachting merkbaar. Het liedje 1999 van Prince uit 1982 refereerde er al naar, en ook in Strange Days beweren bepaalde groeperingen dat in 2000 de wereld zal vergaan. Daarnaast borduurt de film verder op de raciale spanningen in het Los Angeles van de jaren 90, zeker na de gewelddadige arrestatie van Rodney King door de LAPD en de daaropvolgende rellen in Los Angeles. De spanningen stijgen naar het kookpunt na de moord op de prominente rapper Jeriko One, een personage dat veel overeenkomsten heeft met Malcolm X. Hierdoor heeft de film een grimmige sfeer, waarbij politie en leger massaal op straat aanwezig is met zwaar bewapende manschappen, gepantserde voertuigen en zelfs tanks. Daarnaast bevat de film echter ook beelden van uitgelaten menigten, zowel op straat als in de clubs waar hoofdpersoon Lenny Nero zijn obscure handel drijft.

De film werd deels geschreven en geproduceerd door James Cameron, de ex-man van regisseur Kathryn Bigelow. Hij heeft geschreven dat hij het idee voor een film noir die zich afspeelt op het einde van het oude millennium al in 1985 bedacht. Vanwege zijn verplichtingen aan zijn nieuwe film True Lies kon Cameron het scenario niet afmaken: samen met Bigelow werd besloten het script door Jay Cocks te laten afmaken. Cameron heeft verder gezegd dat Strange Days waarschijnlijk de beste film was waaraan hij meewerkte, vooral omdat deze zo anders was dan al zijn andere films.

Nog meer dan in Bigelows eerdere film Blue Steel is in Strange Days de vrouwelijke hoofdrolspeelster het sterkste personage in de film. De door Ralph Fiennes gespeelde zwakke mannelijke hoofdpersoon Lenny is vrijwel geheel afhankelijk van de vrouwelijke beveiliger en limousinechauffeur Mace, vertolkt door Angela Bassett. Hiermee zet Bigelow het traditionele Hollywood man-vrouwbeeld volledig op zijn kop. Om de verschillen tussen de twee nog extra aan te zetten draagt Fiennes' personage Lenny kleurrijke zijden hemden, terwijl Bassett een pak of leren outfit draagt. Dit verschil wordt ook doorgezet in de namen: hij heet Lenny en zij draagt de stoere bijnaam "Mace", een samentrekking van haar werkelijke naam: Lornette Mason.

Bigelow wilde de SQUID-beelden vanuit een realistische eerstepersoons-gezichtspunt filmen, vergelijkbaar met het menselijk oog, maar ontdekte dat er geen filmcamera's bestonden die de door haar gewenste beelden konden filmen. Er werden daarop speciale camera's ontwikkeld om de herinneringen realistisch te kunnen filmen. De uiteindelijke 35mm-filmcamera woog minder dan 4 kilogram en paste in de palm van de hand. Om toch stabiele beelden te krijgen werd de camera op een steadicam-achtig draagharnas vastgezet. Voor de ontwikkeling en fabricage van deze camera had de researchafdeling van Lightstorm Entertainment een jaar de tijd nodig.

Ontvangst en prijzen

De film trok geen groot publiek en kreeg gemengde kritieken van het kijkerspubliek. Het grootste kritiekpunt was de voyeuristische manier waarop de verkrachting en wurging van een prostituee aan het begin van de film werd gefilmd. Dit werd vooral regisseur Kathryn Bigelow kwalijk genomen: "als vrouw zijnde had ze de schending en dood van een vrouw niet zo levendig mogen verfilmen". Zelf zei ze daarover dat ze de film vooral ziet als een liefdesverhaal (tussen Lenny en Mace). De intense beelden zijn volgens haar nodig om de kijker in de film te betrekken, zodat deze de film niet van een "veilige afstand" kan beschouwen. Zij ziet deze beelden daarom ook niet als voyeuristisch, maar als participerend.

De recensies van de filmcritici waren over het algemeen lovend:

Roger Ebert (Chicago Sun-Times): "technical tour de force", "this is the first movie about virtual reality to deal in a challenging way with the implications of the technology"
Bryant Frazer (Deep Focus): "Strange Days struggles to come to terms with the relationship of memory to reality, the future to the present, and what could be to what is"
Jeffrey M. Anderson (Combustible Celluloid): "she (Bigelow), with the help of her talented cast, constantly wrestles against the script, and for a great deal of time, she appears to be winning"
Rolling Stone: "undeniably thrilling and troubling"
The Gods of Filmmaking: "Strange Days is a beautiful blend of sci-fi, thriller, and mystery with a touch of noir that is as unique as it is entertaining"

De film werd genomineerd voor vijf Saturn Awards, namelijk voor beste sciencefictionfilm, script (James Cameron), regie (Kathryn Bigelow), acteur (Ralph Fiennes) en actrice (Angela Bassett). De prijzen voor beste regie en beste actrice werden gewonnen.

Filmmuziek

Actrice Juliette Lewis zong in de film twee nummers van PJ Harvey, namelijk Hardly Wait en Rid Of Me, waarvan de eerste ook op het album staat. Lewis zou later haar eigen rock-groep oprichten: Juliette and the Licks.

Het muziekalbum Strange Days: Music From The Motion Picture (Sony BMG) bevat de volgende nummers:

Skunk Anansie - Selling Jesus
Lords of Acid - The Real Thing
Tricky - Overcome
Deep Forest - Coral Lounge
Strange Fruit - No White Clouds
Juliette Lewis - Hardly Wait
Me Phi Me/Jeriko One - HereWEcome
Skunk Anansie - Feed
Prong/Ray Manzarek - Strange Days
Satchel - Walk In Freedom
Kate Gibson - Dance Me to the End of Love
Lori Carson/Graeme Revell - Fall in the Light
Deep Forest feat. Peter Gabriel - While the Earth Sleeps

Externe links

(nl) Strange Days bij Filmkrant.nl
(nl) Strange Days bij Veto.be
(en) Trailer op Youtube
(en) Strange Days op Rotten Tomatoes
(en) Strange Days in de Internet Movie Database

Bronnen, noten en/of referenties

Jaren 1980:	The Loveless (1982) · Near Dark (1987)
Jaren 1990:	Blue Steel (1990) · Point Break (1991) · Strange Days (1995)
Jaren 2000:	The Weight of Water (2000) · K-19: The Widowmaker (2002) · The Hurt Locker (2008)
Jaren 2010:	Zero Dark Thirty (2012) · Detroit (2017)