Graft-versus-hostreactie

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Graft-versus-host
Coderingen
ICD-10	T86.0
ICD-9	996.85
DiseasesDB	5388
eMedicine	med/926ped/893 derm/478
MeSH	D006086
Portaal    Geneeskunde

Graft versus host (letterlijk: transplantaat tegen gastheer) is een verzamelnaam voor bepaalde complicaties van orgaantransplantaties. Vooral bij beenmergtransplantaties kan het donorweefsel (de graft) een afweerreactie vertonen tegen het weefsel van de ontvanger (de host). De afweercellen van het transplantaat vallen dus het weefsel van de gastheer aan, wat precies tegengesteld is aan de gebruikelijke afstoting: vrijwel altijd valt het weefsel van de ontvanger het donorweefsel aan.

Graft-versus-hostreacties kunnen overal in het lichaam optreden, maar vooral in de huid, de darmen en de longen. Om graft-versus-host te onderdrukken kunnen afweeronderdrukkende middelen worden ingezet - met soms moeilijk te behandelen infecties tot gevolg.

Voorkomen

Graft-versus-hostreacties treden vooral op als grote aantallen bloedcellen van de donor in het lichaam van de ontvanger komen; bijvoorbeeld bij een beenmerg- of stamceltransplantatie. De reactie komt soms ook voor na bijvoorbeeld levertransplantatie en niertransplantatie. Verder kan de graft-versus-hostreactie optreden bij bloedtransfusie aan kwetsbare patiënten zoals pasgeborenen, immunodeficiënte patiënten en patiënten die worden behandeld met hoge doses cytostatica.

Enkele oorzaken

• De ontvanger is immunodeficient
• Het transplantaat bevat immunocompetente T-cellen, het beste is om de T-cellen te verwijderen uit het transplantaat, dan moeten de nieuwgevormde T-cellen in de ontvanger nieuw onderscheid leren maken tussen eigen en vreemd weefsel.
• Donor en ontvanger zijn HLA-incompatibel (bij allogene Hematopoetische stamcel transplantatie).

Belangrijkste symptomen

• Huidschilfers, erytheem, haaruitval
• diarree
• hyperbilirubinemie en bloedstollingsproblemen
• aanvankelijk hyperreactiviteit van immuunsysteem, later atrofie
• infecties

Veroorzakers

• T-cellen, vooral CD4+ T-helper-cellen
• Daarnaast NK-cellen (natural-killercellen), Killer T-cellen en antigeen-presenterende cellen

Externe link

• Nieuwe stamcellen trekken aan de rem, Stichting Erfocentrum