De Deaflympische Spelen is de algemene aanduiding voor de Olympische Spelen voor doven. Deze bestaan ook uit aparte Zomer- en Winterspelen, en worden elk om de vier jaar gehouden in de oneven jaren, in het jaar na de overeenkomstige reguliere Olympische Spelen.
Dove mensen hebben hun eigen Spelen omdat ze in tegenstelling tot hun horende (gehandicapte) medesporters visuele communicatiemiddelen (gebarentaal, startvlaggen in plaats van pistoolschoten) nodig hebben bij het bedrijven van hun sport. Het sociale aspect is ook een belangrijke factor: dove sporters maken onderling makkelijker contact dan met horende teamgenoten. Het komt overigens incidenteel voor dat dove sporters deelnemen aan de 'normale' Olympische Spelen.
Bij de 20e Zomerspelen in 2005 te Melbourne (Australië) kwamen 3000 dove sporters uit 80 landen in actie.
Organisaties in Nederland en Vlaanderen
Op 7 mei 2001 zijn de Deaflympics op internationaal niveau erkend door het IOC, alleen in Nederland nog niet door het NOC*NSF. Dove sporters kunnen daardoor niet zoals Nederlandse deelnemers aan de Paralympics gebruikmaken van begeleiding (faciliteiten, financiën) vanuit NOC*NSF. De aangesloten dovensportverenigingen hebben eind 2008 gekozen voor verzelfstandiging van dovensport per 1 januari 2009. Voorheen was dovensport opgenomen in Gehandicaptensport Nederland. De Koninklijke Nederlandse Doven Sport Bond (KNDSB) is vanaf 1 januari 2009 de sportorganisatie voor doven in Nederland. KNDSB moet daardoor in staat zijn de dovensport in Nederland beter neer te zetten in de samenleving en daardoor erkenning (en financiële ondersteuning) van de overheid en NOC*NSF krijgen.
In België is het Koninklijk Sportverbond der Doven van België (KSVDB), inmiddels hernoemd tot Belgian Deaf sport Committee (BDC), aangesloten bij de Deaflympics. De Vlaamse Gehandicaptensportfederatie (VLG) is bereid de Vlaamse Deaflympics-delegatie financieel te ondersteunen mits er een topsport-beleid wordt gevoerd.
Zowel de Nederlandse als de Vlaamse overheid geven er de voorkeur aan dat de nationale dovensportorganisaties zich aansluiten bij sportorganisaties voor gehandicapten, om 'versnippering' van geld en middelen tegen te gaan. De laatsten zien dat niet zitten omdat ze (uit eigen ervaring) vrezen binnen een dergelijke structuur ondergesneeuwd te raken en evengoed te weinig geld en ondersteuning zullen krijgen. Bovendien ervaart men het als vreemd om gesubsidieerd te worden met geld dat hoofdzakelijk bedoeld is voor de Paralympics.
Historie
Zomerspelen
1e Summer Games, 1924 - Parijs, Frankrijk
2e Summer Games, 1928 - Amsterdam, Nederland
3e Summer Games, 1931 - Neurenberg, Duitsland
4e Summer Games, 1935 - Londen, Engeland
5e Summer Games, 1939 - Stockholm, Zweden
6e Summer Games, 1949 - Kopenhagen, Denemarken
7e Summer Games, 1953 - Brussel, België
8e Summer Games, 1957 - Milaan, Italië
9e Summer Games, 1961 - Helsinki, Finland
10e Summer Games, 1965 - Washington, Verenigde Staten
11e Summer Games, 1969 - Belgrado, Joegoslavië
12e Summer Games, 1973 - Malmö, Zweden
13e Summer Games, 1977 - Boekarest, Roemenië
14e Summer Games, 1981 - Keulen, West-Duitsland
15e Summer Games, 1985 - Los Angeles, Verenigde Staten
16e Summer Games, 1989 - Christchurch, Nieuw-Zeeland
17e Summer Games, 1993 - Sofia, Bulgarije
18e Summer Games, 1997 - Kopenhagen, Denemarken
19e Summer Games, 2001 - Rome, Italië
20e Summer Games, 2005 - Melbourne, Australië
21e Summer Games, 2009 - Taipei, Taiwan
22e Summer Games, 2013 - Sofia, Bulgarije
23e Summer Games, 2017 - Samsun, Turkije
24e Summer Games, 2022 - Caxias do Sul, Brazilië (1 jaar uitgesteld vanwege de covid-19 pandemie)
25e Summer Games, 2025 - Tokio, Japan
Winterspelen
1e Winter Games, 1949 - Seefeld, Oostenrijk
2e Winter Games, 1953 - Oslo, Noorwegen
3e Winter Games, 1955 - Oberammergau, West-Duitsland
4e Winter Games, 1959 - Montana-Vermala, Zwitserland
5e Winter Games, 1963 - Åre, Zweden
6e Winter Games, 1967 - Berchtesgaden, West-Duitsland
7e Winter Games, 1971 - Adelboden, Zwitserland
8e Winter Games, 1975 - Lake Placid, Verenigde Staten
9e Winter Games, 1979 - Meribel, Frankrijk
10e Winter Games, 1983 - Madonna di Campiglio, Italië
11e Winter Games, 1987 - Oslo, Noorwegen
12e Winter Games, 1991 - Banff, Canada
13e Winter Games, 1995 - Ylläs, Finland
14e Winter Games, 1999 - Davos, Zwitserland
15e Winter Games, 2003 - Sundsvall, Zweden
16e Winter Games, 2007 - Salt Lake City, Verenigde Staten17e Winter Games, 2011 - Hoge Tatra, Slowakije (geannuleerd)
18e Winter Games, 2015 - Chanty-Mansiejsk, Rusland
19e Winter Games, 2019 - Turijn, Italië
20e Winter Games, 2023 - ntb
Belgische prestaties
(medailleresultaten voor 2000 zijn niet gepubliceerd op internet en worden nog geïnventariseerd door het internationale comité)
Zomerspelen
Op alle edities aanwezig geweest.
In 2001 werd door Koen Adriaenssens brons behaald op de 200 meter vlinderslag. Daarnaast werd hij ook vierde op de 200 meter wisselslag
In 2005 haalde Koen Adriaenssens wederom een medaille, ditmaal goud op de 200 meter schoolslag
Winterspelen
Tot op heden nooit deelgenomen
Nederlandse prestaties
(medailleresultaten voor 2000 zijn niet gepubliceerd op internet en worden nog geïnventariseerd door het internationale comité)
Zomerspelen
Op alle edities aanwezig geweest, behalve bij de spelen van 1939 in Stockholm
- In 2001 werd 1x goud 5x zilver en 3x brons gewonnen:
- Atletiek, 800 meter vrouw (goud, Oud)
- Atletiek, 400 meter vrouw (zilver, Dollart)
- Bowling, team man (zilver)
- Tennis, dubbelspel vrouw (zilver, Alders/Willemse)
- Tennis, dubbelspel gemengd (zilver, Willemse/Brugman)
- Zwemmen, 100 meter vrije slag vrouw (zilver, Van den Berg)
- Atletiek, 200 meter vrouw (brons, Dollart)
- Tennis, dubbelspel man (brons, Brugman/Brugman)
- Zwemmen, 100 meter vlinderslag vrouw (brons, Van den Berg)
Daarnaast werd het waterpoloteam vierde na een spannende wedstrijd om het brons te hebben verloren van Duitsland (6-7)
- In 2005 werd 1x goud gewonnen:
- Bowling, dubbelspel man (goud, Frank Braan/Martin Visser)
- In 2009 werd 1x goud gewonnen:
- Judo, heren -66 kg (goud, Albert Westerhof)
- In 2022 werd 1x goud en 1x brons gewonnen:
- Judo, heren -60 kg (goud, Albert Westerhof)
- Wielrennen, wegrace (brons, Marc Stouten)
Winterspelen
In 2003 en 2007 vertegenwoordigd door Pieternel van Dis op onderdelen van het Alpineskiën
Externe links
- Deaflympics
- Belgian Deaf sport Committee
- Koninklijke Nederlandse Doven Sport Bond
- Website Deaf Football Belgium
| Bronnen, noten en/of referenties |
