|
Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts. |
Cryotherapie is het toepassen van (extreme) koude als medische behandeling voor uiteenlopende klachten, in het algemeen gerelateerd aan beschadigd weefsel. Doel hiervan is het verminderen van het celmetabolisme, ontstekingen en pijn te verminderen en bloedvaten te vernauwen.
De term cryochirurgie wordt wel gereserveerd voor de vriesbehandeling van huidkanker. Bij cryochirurgie wordt het te behandelen gebied vaak verdoofd, en worden vaak langere, geprotocolleerde vriestijden gebruikt.
In de dermatologie
Een mogelijke toepassing is in de dermatologie voor vriesbehandelingen van wratten. Een (omstreden) behandeling met droge koude lucht (kouder dan -100 °C) op het hele lichaam (Whole Body Cryotherapy) wordt wel toegepast in een ruimte die wel wat weg heeft van een sauna; bevriezing wordt hierbij juist vermeden. In de dermatologie is cryotherapie een behandeling door middel van bevriezing van weefsels om huidaandoeningen te behandelen. Door bevriezing ontstaat schade aan de weefsels: ontsteking, blaarvorming en afsterven (necrose); dit moet vervolgens weer spontaan genezen.
Meestal wordt vloeibare stikstof gebruikt (kookpunt -196 °C). Dit wordt op de huid aangebracht met een wattenstok of speciale spuitbus. Door het verdampen van de stikstof koelt de huid af. Vaak wordt een plek twee keer bevroren, met tussentijds ontdooien. Ook bestaan er closed-probe systemen, waarbij de stikstof door een metalen probe geleid wordt; de afgekoelde probe wordt dan op de te behandelen huid gebracht.
Wartner ® werkt met een mengsel van dimethylether en propaan. Dit zou een kookpunt hebben van -57 °C. Een soort watje gedrenkt in dit mengsel wordt op de huid aangebracht. Chloorethylspray (bevat dus ethylchloride) kan ook gebruikt worden om de huid te bevriezen. Dit gebeurt echter ter verdoving of om het weefsel vaster van consistentie te maken, zodat andere ingrepen makkelijker kunnen plaatsvinden.
Nadelen
- Behandeling is pijnlijk. Er ontstaat een wond die soms langzaam geneest.
- De behandelaar moet ervaren zijn om de behandeling goed te kunnen uitvoeren
- Pigmentcellen zijn gevoeliger dan huidcellen, zodat gemakkelijk ontkleurde littekens achter kunnen blijven.
- Er is geen weefsel beschikbaar om histologisch te beoordelen of de diagnose klopt, en of de behandeling afdoende is uitgevoerd.
Huidaandoeningen die behandeld kunnen worden
- Goedaardige afwijkingen
- Premaligne afwijkingen (voorstadia van huidkanker)
-
Maligne afwijkingen (wordt nog zelden toegepast)
- Basaalcelcarcinoom (op moeilijk te opereren of te bestralen plekken).
Cryotherapie over het gehele lichaam
Een speciale vorm van cryotherapie is WBC (een afkorting van whole body cryotherapy) ofwel cryotherapie over het gehele lichaam. Bij deze behandeling wordt het hele lichaam gedurende enkele minuten in een droge omgeving blootgesteld aan temperaturen onder de -100 °C. De behandeling vindt plaats in een zogeheten cryokamer. WBC kan ook worden toegepast voor het vergroten van de spierkracht, als conditioneringsmethode bij sporters.
Een behandeling met WBC kan een alternatief zijn voor het onderdompelen in koud water of een behandeling met ijszakken.
Externe link
| Bronnen, noten en/of referenties |
