|
Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts. |
| Paranoïde persoonlijkheidsstoornis | ||||
|---|---|---|---|---|
| Coderingen | ||||
| ICD-10 | F60.0 | |||
| DSM-IV | 301.0 | |||
| ||||
De paranoïde persoonlijkheidsstoornis is een door een psychiater of psycholoog gediagnosticeerde persoonlijkheidsstoornis met paranoïde kenmerken. De term paranoïde verwijst in dit verband niet naar verregaande wanen of psychosen, maar naar een aanhoudend en ongegrond wantrouwen in mensen. Vrienden, kennissen en collega's worden vanwege dit wantrouwen met een zekere afstandelijkheid benaderd en de contacten worden pas wat hartelijker als blijkt dat zij geen kwade bijbedoelingen hebben. Vaak blijft de PPS-lijder echter wel op zijn hoede en kan fel reageren op een kleinigheid (bijvoorbeeld een grapje) die als persoonlijke aanval wordt geïnterpreteerd. Mocht de persoon daadwerkelijk slecht worden behandeld of opgelicht, kan de woede daarover soms jaren duren en mogelijk wraakgevoelens oproepen.
Paranoïde persoonlijkheden wantrouwen vaak ook hun levenspartners. Op grond hiervan worden de activiteiten van de partner meer dan normaal in de gaten gehouden en kan de PPS'er zich soms streng of zelfs dictatoriaal opstellen.
In bepaalde gevallen richt het wantrouwen zich tegen bevolkingsgroepen, instanties of overheden. Dit kan leiden tot vooroordelen of langdurige conflicten die volgens de omgeving slechts om kleinigheden gaan. Dit wordt wel querulantenwaan genoemd (hoewel er in dit geval geen sprake is van de echte waan).